Судлаач Ганаа

Г.УЯНГА: ДҮҮ НАР

Тавь жараад оныхон төрд ноёлж байхдаа өмч хувьчлалыг хийж, газрын доорх баялгийг лицензээр дамжуулан хувьчилж, хөрөнгө оруулалт нэрээр өөрсдийн хөрөнгийг зузаалж Монголын өрийг нэмсэн. Бас хулгайгаа халхлах элдэв хуулиудыг баталж, тэд л өөрсдөө хараагүй шар толгойтнуудаа шүтэж Монголын төрийг орвонгоор нь сүйрүүлэх үр үндсийг ТЭД л суулгасан. Тиймээ, тэд бол жараад оныхон. Өнөөдөр тэд маань хэдийн жар гарч эхнээсээ ертөнцийн мөнх бусыг үзүүлж, өвгөрч өтөлж эхэлсэн ч нөлөө нь буураагүй, дархлаа нь сулраагүй хэвээр.

МАН-ЫН ЗОВЛОНТ ГАЦАА

Өмнөх өгүүлэлд манай гадаад байдал, түүний хандлагын тухай товч өгүүлсэн. Одоо дотоод байдлын тухай тоймлож байна. Тэгээд ч “дотор” нь байсан хэрнээ манай дотоодод яг юу болоод байгааг бүхэлд нь мэдэх хүн цөөхөн байна. Голдуу л нэг үзэгдлээс нөгөө үзэгдэлд үсэрч шилжсэн өнгөц дүгнэлт, хараал зүхэл, уур хилэн голлож байна. Манай гадаад байдал хүндэрсэн, эдийн засгийн хямрал нүүрлэсэн, УИХ-ын сонгууль ойртсон зэргээс шалтгаалж Монголын улс төр-эдийн засгийн байдал нэн түвэгтэй болж, улс төрийн эмх замбараагүй өрсөлдөөн гаарч, дампуурал нүүрлэж байна…

ЛИБЕРАЛ ДАЯАРЧЛАЛ БАЯРТАЙ

Одоо монгол баагийгаас “дэлхий дахинд юу болж байна ?” гэж асуувал: 1. Орос-украины дайн болж байна, 2. Орос-Америкийн сөргөлдөөн болж байна, 3. Эдийн засгийн болон валютын дайн болж байна гэж олонхи нь хариулна. Арай сүүхээтэй нь: Дэлхий нийтийн дэг журам өөрчлөгдөж байна гэж хариулна. Өөрөөр хэлбэл монголчууд дэлхий даяар ямар өөрчлөлт болж байгааг “мэдэх нь мэднэ”, гэхдээ барин тавин цэгцтэй ярьж чадах монгол сэхээтэн өдрийн од шиг. Иймээс дэлхий дахинд юу болж байгаа тоймыг товч тайлбарлахыг хичээе. Минийхээс өөр үзэл бодолтой, намайг шүүмжлэх хүн байж мэдээж болно. Гэхдээ жиргээгээр “онол”, “геополитик” чалчдаг, шүүмжилдэг  лаларын тэнэг зангаа монголчууд болих цаг болсон. Дэлхийн жишиг ч ийм…

ОДОО Л ТЭМЦДЭГ ЦАГ…

Монголын улс төр гадаадад Украины байлдаан, дотоодод АН-ын даргын сунгаа гэсэн хоёрхон үзэгдэл тойрсон хэрүүл хараалаар дуусгавар болж байна. Өөр юу ч алга. Гэтэл Монголын улс төр хийгээд эдийн засагт сайн муу олон чухал үзэгдэл болж байгааг анхаарах “завтай хүн” Монголд цөөхөн байна. Ийм учраас сүүлийн үеийн улс төрийн нөхцөл байдлыг бүхэлд нь авч үзэх зүй ёсны шаардлага үүсэв. Энэ эрэгцүүлэлд тус болох үүднээс эл өгүүллийг тэрлэж байна…

А.БААТАРХУЯГ: СӨРӨГ ХҮЧИНГҮЙ “АРДЧИЛАЛ”

Сөрөг хүчний мөхөл

Хэрэв АН 2024 онд ахиад ялагдвал Монголд хүчтэй сөрөг хүчин байхгүй болно. Хүчтэй сөрөг хүчин гэдэг бол дараагийн сонгуульд ялах боломжтой, эрх барих хүчтэй нам, намуудын эвслийг хэлдэг. Түүнээс зохион байгуулалтгүй сөргөлдөөн бол эмх замбараагүй байдлаас өөр юу ч биш юм. Өнөөдөр чухам энэ л хэрэггүй! 

АЛДАЖ БОЛОХГҮЙ АЗНЫ БОЛОМЖУУД

Одоо Украины байлдаанаас гарч, өөрийнхөө асуудлыг ярих цаг болсон. Одоо бол Украин ялах тухай ярих юм юу ч байхгүй. Яахав, глобал мөргөлдөөний дараа дэлхийн хүчний харьцаа, хандлага ямар байх тухай ярьж болох л байх. Харин энэ сөргөлдөөн манай нөхцөл байдалд сайн муу ямар өөрчлөлт авчрахыг ярьсан нь дээр. Ямар ч гэсэн манайд эхний удаад 2 том боломж гарч ирэв.  

А.БААТАРХУЯГ: ХӨГЖЛИЙН БАНКНЫ ХӨГИЙН ЯВДАЛ

Намайг, бас А.Баатархуяг, Г.Уянгыг банкны дээрэм бичих болгонд луйварчид сүрэглэн харааж зүхэх бөгөөд олон нийт огт тоодоггүйг би сайн мэднэ. Ингээд монголчууд “сайн дураараа” дээрэмдүүлж, “огт тоохгүй” явсаар 30-аад жил болсон бөлгөө. Одоо эрхбиш энэ тэнэг зангаа орхих цаг болсон гэж бодож байна. Учир нь банк дампуурсны хохирлыг ард түмэн Та бид төлдөг юм. Юу ч гэсэн үүнийг эхлээд уншчих…

(Д.Ганхуяг судлаач)

ХӨГЖЛИЙН БАНКНЫ АДАЛ ЯВДАЛ

Хөгжлийн банкнаас нэр бүхий баагийнууд их хэмжээний зээл аваад “луу унжиж” байгаагаас тус банк дампуурсан тухай хэрүүл маргаан дэгдэв. МАН мэдэгдэл гаргаж: “зээл аваад эргүүлж төлөөгүй  баагийнуудыг нам ялгалгүй шийтгэнэ” гэв. Нийгмийн сүлжээгээр зээл авсан луйварчдыг янз бүрээр буюу нам намаар нь зарлаж эхлэв. Энэ асуудал аль хэдийн улс төрийн өнгө аястай болжээ. Харин Хөгжлийн  банкны намтар түүхийг мэдэх хүн бараг үгүй. Энийг мэдэхгүйгээр эл асуудлыг ярих боломжгүй. Намайг, бас А.Баатархуяг, Г.Уянгыг банкны дээрэм бичих болгонд луйварчид сүрэглэн харааж зүхэх бөгөөд олон нийт огт тоодоггүйг би сайн мэднэ. Ингээд монголчууд “сайн дураараа” дээрэмдүүлж, “огт тоохгүй” явсаар 30-аад жил болсон бөлгөө. Одоо эрхбиш энэ тэнэг зангаа орхих цаг болсон гэж бодож байна. Учир нь банк дампуурсны хохирлыг ард түмэн Та бид төлдөг юм. Юу ч гэсэн үүнийг эхлээд уншчих…