Л.Н. ГУМИЛЕВ. НТӨ III-II ЗУУНЫ ХҮН-ХЯТАДЫН ДАЙН.

Л.Н. Гумилевын нэгэн суут өгүүллийг толилуулж байна. Шинжлэх ухааны анализ, хэвшиж тогтсон үзэл бодлыг оюун сэтгэлгээгээр ялна гэдэг юу байдгийн гайхамшгийг эндээс харж болно. Мөн Гумилев Монголчуудын төлөө ямар их гавъяа байгуулсныг мэдэрч болно. Сүүлийн үед Гумилевыг шүүмжлэх солиотнууд бий болж байна. Түүхээ мэдэхгүй мэдэмхий чалчаа мянган монголтой байснаас Гумилев шиг ганц гадаад хүнтэй байвал би ихэд баярлана. Энэ суут өгүүлэл академич В.В.Струвегийн дурсгалд зориулсан “Древный мир” эмхтгэлд 1962 онд анх Москвад хэвлэгдсэн юм. Read more of this post

Л.Н.Гумилев XII-XIII зууны монголчуудын “нууц” ба “ил” түүх

Уг нь “Монголын Нууц Товчоо” бол Монголын түүхийн ховор нандин, гайхамшигт бүтээл юм. Гэвч олонхи хүн түүнийг бараг Бурхны сургааль мэт ойлгох. Мөн МНТ- г Библи шиг цээжилчихээд өөрийгөө “түүхч” гээд бодчихсон хөгийн нөхдүүд олон байх. Олонхи нь МНТ-г анх удаа судалж байгаа мэт гайхуулдаг, санаан зоргоороо тайлбарладаг толгойгүй хуурамбууд мөн ч олон. Тэднээс өмнө хийсэн асар олон судалгаа байдаг юм ш дээ. МНТ- г мэдээж судлаад судлаад барахгүй. Гэхдээ шинжлэх ухааны наад захын мэдлэггүй, судалгааны арга зүйгүй бол болдоггүй эд л дээ. Монголоор “МНТ судлаачид” пиг дүүрч, үйл ажиллагаа нь бараг “бөө” шиг хэмжээнд очсон учраас тэдэнд сануулга болгож би Л.Н.Гумилевын нэгэн гайхамшигт өгүүллийг нийтэлж байна. Энэ өгүүлэл 1970 онд “Татаар-монголчууд Ази-Европт” гэсэн Орос эмхтгэлд хэвлэгдэж, тэр дороо л монгол хэлнээ орчуулагдсан юм. Энэ жижиг бүтээл бол шинжлэх ухааны задлаг шинжилгээ, сэтгэлгээний гайхамшигт нэгэн хувилбар болсон хэдий ч өнөөгийн олон “түүхчид”,“судлаачид” огт мэддэггүй юм. Жинхэнэ судалгаа, анализ, эрдэмтний мэдрэмж гэж үүнийг хэлдэг юм. Харин Л.Н.Гумилев өгүүллээ хэвлүүлэхийн тулд тухайн үеийн үзэл сурталд нийцүүлж “ангийн тэмцэл”-ийн үүднээс авч үзсэн нь илт ажиглагддаг. Чухам ингэснийхээ ачаар л хэвлэгдэн гарсан буй за. Монгол номыг нь олон жил хайгаад олохгүй явтал ашгүй “Даяар Монгол” сайт, зохиолч Б.Номинчимэдэд байж байх нь тэр. Тэрбээр энэ өгүүллийг охиноороо шивүүлж электрон хэлбэрт оруулж Та бидэнд их тус боллоо. Иймээс би аав, охин хоёрт ихэд талархаж байгаагаа илэрхийлж байна. Read more of this post

Л.Н.Гумилев. Есдүгээр хэсэг

За ингээд сүүлчийн бүлэг энэ байна. Цагаан сарын өмнө дуусгах гэж их л ядлаа. Ёоох…
УГСААТНЫ НИЙЛЭГЖИЛТ БА СОЁЛ
ЭНД ЯАГААД ӨӨРИЙГӨӨ ХУУРАХ БОЛОН ДУР ТАТАГДАХАД АВТАН ЖАМ ЁСНЫ ҮХЛЭЭСЭЭ ӨМНӨ АМАРХАН МӨХДГИЙГ ТАЙЛБАРЛАНА
Read more of this post

Л.Н.Гумилев. Наймдугаар хэсэг

УГСААТНЫ НАС
ЭНД УГСААТНЫ БҮХЭЛЛЭГИЙН ХӨГЖЛИЙН БҮДҮҮВЧИЙГ ҮЗҮҮЛЭХ БӨГӨӨД ЯАГААД ТЭД МӨНХ БАЙЖ БОЛДОГГҮЙГ ТАЙЛБАРЛАНА
Read more of this post

Л.Н.Гумилев. Долдугаар хэсэг

ЭНД ЗЭРГЭЛДЭЭ ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ӨГӨГДӨХҮҮНҮҮДТЭЙ ХАРЬЦУУЛАХ ЗАМААР УГСААТНЫ НИЙЛЭГЖИЛТИЙН ДУРДСАН ҮЗЭГДЛИЙГ ТАЙЛБАРЛАХ ОРОЛДЛОГО ХИЙНЭ. ЭНЭ ХЭСЭГ НЬ ТААМАГЛАЛТ ШИНЖТЭЙ БОЛОВЧ ӨМНӨХӨӨСӨӨ ЯЛГААТАЙ НЬ ДУРЫН ӨӨР ТАЙЛБАРЛАЛ ДЭЭР ХИЙСЭН УГСААТНЫ НИЙЛЭГЖИЛТИЙН ШИНЖ ЧАНАРЫН ДҮРСЛЭЛТЭЙ ҮЛ НИЙЦЭХ БОЛНО ГЭДГИЙГ ӨГҮҮЛНЭ. Read more of this post

Л.Н.ГУМИЛЕВ. Зургадугаар хэсэг

УГСААТНЫ НИЙЛЭГЖИЛТ ДЭХ ОРГИЛОХ ШИНЖ
ЭНД ТҮҮНГҮЙГЭЭР УГСААТНЫ НИЙЛЭГЖИЛТИЙН ҮЙЛ ЯВЦ ЭХЭЛДЭГГҮЙ, МӨН ЯВАГДДАГГҮЙ ШИНЖ ТЭМДГИЙН ТУХАЙ, ТҮҮНЧЛЭН УГСААТНЫ СИСТЕМ ДЭХ ТҮҮНИЙ АЧ ХОЛБОГДЛЫН ШИНЖ, МӨН ТҮҮНИЙ ГАДААД ҮЙЛЧЛЭЛИЙГ ЭСЭРГҮҮЦЭХ ЧАДВАР БОЛОН ИДЭВХИЙН ХЭМЖЭЭ БОЛОН ДҮҮРДЭГ ТЭДНИЙ ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЗЭРГИЙН ТУХАЙ ӨГҮҮЛНЭ.
Read more of this post

Л.Н.Гумилев. Тавдугаар хэсэг

БИДНИЙ ДОТОРХИ БАЙГАЛ
ЭНД ХҮНИЙ ЯМАР ХЭСЭГ БАЙГАЛЬД ХАМААРАХ, ЯМАР НЬ ҮГҮЙГ БОЛОН ЕРТӨНЦИЙН ЯМАР ХЭСЭГ НЬ ХҮНИЙ БИЕЭС ГАДУУР, БАЙГАЛИЙН ГАДНА ОРШДОГ ТУХАЙ ӨГҮҮЛНЭ. ТҮҮНЧЛЭН ЯАГААД ЭНД ЯРЬСАН БОЛОН ДЭЭР ӨГҮҮЛСЭН ЗҮЙЛС НЬ УГСААТНЫ НИЙЛЭГЖИЛТИЙН АСУУДЛЫГ ШИЙДЭЖ ЧАДАХГҮЙ БАЙГААГ ХАРУУЛНА. Read more of this post

Л.Н.ГУМИЛЕВ. Дөрөвдүгээр хэсэг

ГАЗАР ЗҮЙ ДЭХ УГСААТАН
ЭНД УГСААТАН НЬ ХҮНИЙГ ХҮРЭЭЛЭН БУЙ БАЙГАЛТАЙ БАЙНГЫН ХАРИЛЦАМЖИД БАЙДГИЙГ ХАРУУЛНА, МӨН ЗОРИЛТЫГ ШИЙДВЭРЛЭХ ГЭЖ ТООЧСОН БҮХЭН ХАНГАЛТГҮЙ БОЛОХ ТАЛААР ГОМДОЛЛОНО. Read more of this post